بیت کوین

آغاز تحقیقات گسترده درباره ارزهای دیجیتال 

( بیت کوین )

ابتدا اجازه بدهید کمی به توضیح بیت کوین (BitCoin) و به طور کل ارز دیجیتال یا مجازی بپردازیم تا هضم این خبر راحت تر شود. ارز دیجیتال که با نام های پول الکترونیک و ارز مجازی هم شناخته می شود در واقع ارزی است جایگزین برای ارزهای ملی رایج در سراسر جهان. این ارز به صورت اسکناس یا سکه چاپ نمی شود و تحت نظر هیچ بانک مرکزی و دولتی نیست. این شکل از ارز برای تجارت در دنیای مجازی ابداع شده، مثلاً افراد از آن برای پرداخت به شرکت های سازنده گیم استفاده می کنند؛ ولی شکل های مختلف آن -که بیت کوین هم یکی از آنها ست- امروزه با ارزهای ملی قابل مبادله هستند. اقتصاد دانان این نوع ارز را به دو دسته عمده ارزهای مخفی و ارزهای غیر مخفی تقسیم می کنند. صفت «مخفی» به شفافیت تبادلات و نظارت سازمان های مالی بر آنها اشاره دارد. برای نمونه، وِن، یکی از ارزهای فعال و غیر مخفی است درحالی که لایت کوین ارزی مخفی است و هیچ نظارت قانونی و شفافی روی آن صورت نمی گیرد. «بیت کوین» هم یک ارز دیجیتال و مخفی است. تراکنش های مالی با آن فقط مستلزم دو طرف معامله است و شخص ثالثی بر آنها نظارت نمی کند. این عملیات توسط نرم افزاری ویژه که برای این منظور طراحی شده صورت می گیرد. حامیان آن مدعی اند این روش علاوه بر افزایش امنیت تراکنش ها، از دخل و تصرف نهادهای دست بالا جلوگیری می کند و بسیاری از مشکلات بازرگانان را کم می کند. و اما خبری به تازگی منتشر شد مبنی بر اینکه مقامات ایالتی و فدرال آمریکا از رشد استفاده از ارز بیت کوین ابراز نگرانی کرده و دستور رسیدگی به اوضاع آن را صادر کرده اند. سناتورهای آمریکایی خواستار انجام شدن تحقیقات گسترده درباره «تهدیدها و خطرهای مربوط به ارزهای مجازی» شده اند. یکی از اعضای سنا که به دلیل در جریان بودن پرونده از افشای نامش خودداری کرده، گفته: «این مسئله ای است که به وضوح وجود دارد و مستلزم پاسخ قاطع دولت است». تا کنون برای ۲۲ شرکت فعال در زمینه ارز بیت کوین احضاریه صادر شده. این نخستین بار است که دولت آمریکا در چنین سطحی سعی در کنترل هماهنگ این پدیده بی حد و مرز می کند. بیت کوین که شناخته شده ترین ارز دیجیتال محسوب می شود اولین بار توسط برنامه نویسان ناشناس ژاپنی در سال ۲۰۰۹ شکل گرفت. این ارز مجازی فقط در حدِ محدود ایجاد می شود و یک کمیته آنلاین ارزش برابری آن را معین می کند. چهارشنبه گذشته هر بیت کوین با ۱۰۸ دلار آمریکا معاوضه می شد. کارشناسان به شدت نگران استفاده از بیت کوین و دیگر پول های جایگزین با هدف فرارهای مالیاتی، فریفتن سرمایه گذاران و از همه مهم تر کمک به تجارت های غیر قانونی مثل دارو هستند. آنها خواستار مواجهه سریع با خطرات و تهدیدات احتمالی ناشی از این نوع ارزهای دیجیتال شده اند.  البته کسی منکر کاربردهای مفید و خوب ارزهای الکترونیک نیست ولی بحث این افراد سر نظارت و امکان پیگیری تراکنش ها تحت قوانین مشخص است، چیزی که فعلاً وجود ندارد. موضوعی که اینجا مطرح شده شفافیت و خروج از ابهام برای ارزهای دیجیتال مخفی است چراکه اگر زودتر به آنها رسیدگی نشود به طور حتم علاوه بر خراب کردن وجهه هر نوع پول الکترونیک، می تواند موجب بروز تهدید در سطح امنیت ملی برای کشورها شود. چندی است که برخی انواع ارز دیجیتال به کشور ما هم راه یافته اند و شرکت های واسط درحال ترغیب افراد به استفاده از این نوع ارزها هستند. فکر می کنید در شرایطی که فعلاً در ایران قوانین مشخصی برای این نوع ارزها گذرانده نشده و اصولاً هویت آنها برای مراجع قضایی شناخته و پذیرفته نیست، می توان به شرکت های ارائه دهنده خدمات ارزهای مجازی اعتماد کرد؟